Propóñovos como exemplo inicial un xardín, que aínda que se atopa un pouco lonxe, pode representar moi ben esta idea: o xardín das Tullerías, en París. Alí atopámonos con castiñeiros de indias e tilos (principalmente) perfectamente aliñados e “recortados”, así acentúan os eixos principais do parque, ademais de ofrecer a “rima” dunha aliñación harmoniosa cos edificios e rúas da cidade que se atopan na súa ao redor. O conxunto dá lugar a unha paisaxe de inverno que identificamos inmediatamente con París. Ao entrar no xardín sentimos mergullados nunha especie de gravado ao augaforte tridimensional: liñas duras e grises suavizadas ou difuminadas pola néboa (a falta das follas verdes que realizan esa función o resto do ano); a auga do estanque conxelada, a xeada nas plantas perennes… A sobriedade da súa beleza nesta época do ano é fabulosa. Se polo motivo que sexa atopámonos na capital francesa nesta época do ano, é irresistible non saír ao seu encontro á menor oportunidade, pasear por este xardín de inverno, aínda que para iso teñámonos que enfundar nun bo abrigo, calzarnos un bo par de botas, cubrirnos con bufanda, luvas…

En Galicia é tamén posible descubrir eses detalles dos nosos xardíns, gozar do modo en que cambian por completo as súas “escenografías” durante os meses máis fríos do ano. Os recunchos dos nosos xardíns que habitualmente se atopan ensombrecidos pola follaxe, no inverno e se as nubes permíteno, comezan a recibir máis luz e leste é xa un motivo tremendamente importante á hora de contemplar o seu aspecto. Ramas e troncos, ao verse desprovistos das súas follas, amósannos todas as súas nerviaciones, as súas cicatrices, tonalidades, os seus perfís torneados… Incluso a neve ou a choiva chegan tamén a vestir e a adornalos dun modo particular ao caer sobre eles. Pensemos,  por exemplo, no Arbutus x andrachnoides do xardín do Pazo da Saleta, un exemplar único cuxo tronco, nos días de choiva, adquire eses tons vermello-sanguíneo tan rechamantes. Outro tanto ocorre coas tonalidades dos froitos vermellos do Agracejo de Thunberg, os talos das diferentes variedades de Cornus, os clásicos bidueiros que mostran o seu tronco branco espido, desquebrajado e coas finas ramas de matices violáceos (é posible contemplar un verdadeiro espectáculo deste tipo no bidueiral de Montederramo).

Pero volvamos por un instante a ese sentido arquitectónico que mencionaba ao comezo e que se acentúa dunha maneira tan espléndida nas árbores caducas principalmente. Quen non gozou desta visión ao pasear polas numerosas alamedas dos nosos pobos e cidades? Tamén por atoparnos no inverno, saímos nos nosos paseos en busca da calor da luz do sol. Atopamos esa luz e esa calor, mellor que en ningún outro lugar, case coma se tratásese da nave central dunha catedral edificada pola natureza, nesas mesmas alamedas nas que comprensiblemente se concentran habitualmente os veciños e onde tanta vida social ha desenvolto a nosa comunidade durante séculos. É o inverno o momento en que esa esencia arquitectónica dos nosos xardíns aflora dunha maneira máis evidente, momento no que debemos aproveitar para aprender a ler neles moitos dos aspectos esenciais que conforman a súa beleza.

Como complemento a todo isto, propóñovos unha última suxerencia. Quixese aconsellar a lectura de “Un paseo invernal”, escrito por Henry David Thoreau (e que conta cunha edición recente en España, da man de Errata Naturae). Nese libro Thoreau bríndanos un delicioso paseo a través da natureza invernal e salvaxe. As súas delicadas descricións de toda esa beleza natural, estou segura, animaranvos aínda máis a percorrer os nosos espazos verdes durante o inverno.